Μπορεί να αντικρύσαμε άσπρες νιφάδες χιονιού όταν προσγειωθήκαμε στο αεροδρόμιο «Μακεδονία» της Θεσσαλονίκης, όπου πήγαμε πρόσφατα για την εκδήλωση του παραρτήματος της « Καλλιπάτειρας» Θεσσαλονίκης, αλλά η υποδοχή ήταν τόσο θερμή που ήταν ικανή να ζεστάνει ακόμα και την πιο παγωμένη ατμόσφαιρα και να λιώσει ακόμα και τον πιο σκληρό πάγο!
Η διαδρομή προς το ξενοδοχείο ήταν συνάμα και διαδρομή νου, μετάβαση σε άλλη πραγματικότητα, μέσα από μια δική μου εσωτερική προσπάθεια αποκωδικοποίησης των μυστικών και της μαγείας αυτής της μεγαλούπολης. Μυστικά, αληθινές ιστορίες, μύθοι,μυστήρια και θρύλοι για πρόσωπα και γεγονότα δίνουν ένα ξεχωριστό χρώμα, μια διαφορετική αίσθηση και συνθέτουν το πιο γοητευτικό puzzle από urban legends που ειπώθηκαν ποτέ για μια πόλη, μια «μυστική» πόλη, η οποία κρύβεται περίτεχνα πίσω από το καθημερινό ρετουσαρισμένο πρόσωπο της Θεσσαλονίκης. Κατα την διαδρομή λοιπόν από το αεροδρόμιο στο ξενοδοχείο είχα μια παράξενη ενεργειακή φόρτιση, αφουγγραζόμενη τους μυστικούς ψίθυρους και διαισθανόμενη με απροσδιόριστο τρόπο τα «ενεργειακά ρεύματα» της πόλης αυτής που είναι σαφές πως διαθέτει μια μυστηριακή ατμόσφαιρα, για την οποία είναι το ίδιο φημισμένη, όσο και για τα πανέμορφα ηλιοβασιλέματά της! Τα αρχαία τείχη, τα κάστρα, οι πύργοι, οι μεσαιωνικές βυζαντινές εκκλησίες, τα αρχαία ερείπια, τα νεκροταφεία, τα εγκαταλειμμένα σπίτια, οι προπολεμικές πολυκατοικίες φαίνεται πως έχουν εγκλωβίσει την ενέργεια των ανθρώπων που έζησαν μέσα τους. Τα κομμάτια των κάστρων της, είναι τα ζωντανά σύμβολα μιας πόλης που κρατά, επί αιώνες, ερμητικά κλεισμένα τα μυστικά της «εντός των τειχών». Κόσμημα στο λαιμό του Θερμαϊκού, εδώ και 2.320 χρόνια, έζησε, αναπτύχθηκε, παρήκμασε, ξαναναπτύχθηκε, πέρασε πολλες ιστορικές φάσεις, φιλοξένησε διάφορες φυλές και εθνικότητες, χαράχτηκε με τον πολιτισμό της κάθε μιας απ΄αυτές, κάηκε και ξαναγεννήθηκε από τις στάχτες της, εξελίχθηκε δυναμικά για να γίνει αυτό που είναι σήμερα. Ενα σημαντικό σταυροδρόμι πολιτισμών, μια μοναδική κοσμοπολίτικη μητρόπολη στη νοτιοανατολική Ευρώπη, μια σύγχρονη ευρωπαϊκή μεγαλούπολη και το «κλειδί» των Βαλκανίων για τους αιώνες που θα ακολουθούσαν και ως τέτοιο βρίσκεται και πάλι στο επίκεντρο των εξελίξεων… Ο Λευκός Πύργος, εμβληματικό και αιώνιο σύμβολο της πόλης, και μέρος των τειχών της, που στέκει από το1535 επί της Λεωφόρου Νίκης αγέρωχος στο πέρασµα του χρόνου, πέρα από την χρησιμότητά του να αποτρέπει τους κατακτητές έχει και τον συμβολισμό της ανάτασης προς τον ουρανό, τον κόσμο των θεών και της απομάκρυνσης από τα γήϊνα. Αλλά μήπως και οι Θεσσαλονικείς δεν εκδηλώνουν τέτοιες τάσεις ανάτασης; Ο Λευκός Πύργος, όσο και αυτός του Τριγωνίου είναι συνδεδεμένοι με ιστορίες θανάτου. Και ενώ παλιότερα ονομαζόταν Πύργος του Αίµατος» ή «Ματωµένος», αφού αποτελούσε την αλλοτινή φυλακή επί Τουρκοκρατίας και βαφόταν συχνά με το αίμα των κρατουμένων που εκτελούνταν εκεί, στα τέλη του 19ου αι. βάφτηκε λευκός και από τότε διατηρεί την ονοµασία του.
Οι υπόγειες στοές, η αίσθηση πως κάτω από τα πόδια μας υπάρχει μια υπόγεια Θεσσαλονίκη, που χάνεται στα βάθη των αιώνων και που σήμερα σώζονται μόνον κάποια μεμονωμένα τμήματα της, μας μεταφέρει σε έναν άλλο κόσμο. Θρύλοι που ζώνουν κομβικά σημεία και μνημεία με περίεργη ενέργεια υπάρχουν πολλά: Ανάμεσα τους το περιβόητο «στοιχειωμένο σπίτι», που βρίσκεται στην οδό Βασιλίσσης Όλγας 263, στο οποίο όποιος μένει πεθαίνει, οι μυστηριώδεις Κήποι του Πασά, ένα μνημείο του οθωμανικού τεκτονισμού, που βρίθει από περίεργα σύμβολα, η «μυστική» πλατεία Τερψιθέας, όπου βρίσκεται ο στοιχειωμένος σύμφωνα με φήμες τουρμπές (μαυσωλείο) του Μουσά Μπαμπα, ένα μέρος με ισχυρή ενέργεια, η «στήλη των όφεων» στο πεζοδρόμιο έξω από τον υποσταθμό της ΔΕΗ στην Αγίου Δημητρίου που ο θρύλος λέει ότι προκαλούσε τα φίδια, το συμμαχικό νεκροταφείο του Ζέϊτενλικ στην οδό Λαγκαδά, που φιλοξενεί 22.000 κρανία στρατιωτών του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, κυρίως Σέρβων, το Γεντί Κουλέ, το περίφημο «κάτεργο του Βορρά», που λειτούργησε ως απάνθρωπη φυλακή και τραγουδήθηκε τόσο από τους ρεµπέτες της εποχής, η Ροτόντα γνωστή και ως «Ναός των Αγίων Αγγέλων» και η γνωστή κατάρα του Ιπποδρομίου στην « πλατεία ιπποδρομίου», όπου ήταν η θέση του βυζαντινού ιπποδρομίου της Θεσσαλονίκης. Εκεί, λοιπόν, με διαταγή του αυτοκράτορα Θεοδοσίου σφαγιάστηκαν 18.000 Θεσσαλονικείς. Αργότερα στο σημείο αυτό κτίστηκε μια μεγάλη πολυκατοικία και ήταν η μόνη πολυκατοικία από όλη την πόλη που κατέρρευσε με τον σεισμό του 1978. Αλλά ακόμη και τα πεζοδρόμια της πόλης και τα καπάκια υπονόμων με τα παράξενα σύμβολα κρύβουν τα δικά τους μυστικά, που είναι δύσκολο να τα αποκρυπτογραφήσει κάποιος.
Όλες αυτές οι σκέψεις με είχαν τόσο συνεπάρει κατά την διαδρομή από το αεροδρόμιο στο ξενοδοχείο, που ούτε που κατάλαβα πότε φθάσαμε στο «Makedonia Palace»! Ωστόσο δεν θα ήταν ποτέ δυνατόν να ανέβω κατευθείαν στο δωμάτιο μου , όσο και αν ήμουν πτώμα και να μην αναζητήσω στην πόλη που του χάρισε το όνοµά της, το περίφημο κουλούρι (από τη λέξη «κολλίκειον» ) Θεσσαλονίκης! Ούτε θα μπορούσα να αναπαυθώ στο δωμάτιό μου χωρίς τύψεις αν δεν αγόραζα τα φημισμένα από το 1960 τρίγωνα Πανοράματος (Ελενίδη), που έχουν κάνει όλους τους επισκέπτες της πόλης να µιλούν γι’ αυτή τη «χρυσή» µπουκιά από τραγανό χειροποίητο φύλλο, γεµιστό µε φρέσκια κρέµα! Και δεν θα ήταν επίσης δυνατό να κλείσω αυτή την γαστρονομική αναζήτηση, αν δεν δοκίμαζα την παραδοσιακή λαχταριστή μπουγάτσα της Θεσσαλονίκης, με τραγανό φύλλο κρούστας µε γλυκιά ή αλµυρή γέµιση, τούρκικης προέλευσης, που ήρθε στην Ελλάδα µε τους πρόσφυγες του ‘22. Έτσι πλήρως… «εξοπλισμένη», ανέβηκα στο ξενοδοχείο όπου παρήγγειλα μια υπέροχη ομελέτα και έτσι συμπλήρωσα απόλυτα την γαστρονομική μου ευδαιμονία και κάποια γραμμάρια( ή κιλά) βάρους παραπάνω…
Το βραδάκι ξεκινήσαμε για το « les Zazous” ένα club restaurant όπου είχαν εκδήλωση οι «Καλλιπάτειρες» Θεσσαλονίκης, γεγονός που αποτελούσε άλλωστε και τον λόγο της επίσκεψης μας στη Θεσσαλονίκη.
Ο μοναδικός Τάκης Ζαχαράτος και οι υπέροχοι Deevibes που είχαν αναλάβει το καλλιτεχνικό μέρος της εκδήλωσης περίμεναν στο καλαίσθητο lobby του πολυτελούς ξενοδοχείου! Η ατμόσφαιρα ήταν πολύ ζεστή και άκρως χαρούμενη και γιορταστική!
Στο lobby του « Makedonia Palace” με τους Deevibes, την Εμυ Λιβανίου, τον Τάκη Ζαχαράτο, την Μελανθία Καναβάκη και την Εβελίνα Δασκάλη
Φτάσαμε στο “les zazous”, όπου οι Θεσσαλονικιές «Καλλιπάτειρες» μας άνοιξαν μια τεράστια ζεστή αγκαλιά! Ίσως ήταν η πρώτη φορά στη ζωή μου που είχα αισθανθεί τόσο οικεία με γυναίκες που συναντούσα στη ζωή μου για πρώτη φορά! Γυναίκες σημαντικές, με ξεχωριστές και δυναμικές προσωπικότητες, που φάνταζαν με τόσο υψηλό αίσθημα προσφοράς και αλληλεγγύης, αλλά και τόσο οικείες λες και ήταν οι γυναίκες της διπλανής πόρτας, που με έκαναν να νιώθω σαν να τις ξέρω χρόνια και μου έφεραν στο μυαλό την «Θεσσαλονίκη μου μεγάλη φτωχομάνα, εσυ που βγάζεις τα καλύτερα παιδιά»!
Η Πρέσβυς της Ελλάδας στο Συμβούλιο της Ευρώπης για τον Αθλητισμό, την Ανοχή και το Ευ Αγωνίζεσθαι και Πρόεδρος του Πανελληνίου Αθλητικού Σωματείου Γυναικών “Καλλιπάτειρα” Κατερίνα Παναγοπούλου με την συντονίστρια του παραρτήματος «Καλλιπάτειρα» της Θεσσαλονίκης Κούλα Γιαννακίδου που διοργάνωσε με μεγάλη επιτυχία την εκδήλωση.
Η Κατερίνα Παναγοπούλου και η Κούλα Γιαννακίδου με άλλες «Καλλιπάτειρες»
Με την Μελανθία Καναβάκη, την ιδρύτρια του Μ.Α.Ζ.Ι Αλεξάνδρα Γωγούση και την Δέσποινα Πορτοκάλη
Η Εμυ Λιβανίου με την Αλκηστη Πρίνου και τον Ζήση Μπουκουβάλα
Η Ευαγγελία Βαφειάδη με την Εβελίνα Δασκάλη
Η Κατερίνα Παναγοπούλου με τον επίτιμο αρχηγό του Γ.Ε.Σ και π.Υπουργό Φραγκο Φραγκουλη και την σύζυγό του Γενοβεφα Φραγκουλη
Βίβιαν Μυλωνέρου, Δώρα Σαρίδου
Η θέα με τις λαμπερές, μεγάλες μπάλλες που είχαν τριγύρω τους φωτιά που σιγοέκαιγε, ζέσταινε ακόμη περισσότερο την ήδη ζεστή ατμόσφαιρα, ενώ οι πικάντικες και πολυποίκιλες τοπικές γεύσεις μας εντυπωσίασαν!
Το τερπνόν συνδυάστηκε με το ωφέλιμον: Συναρπαστική η ατμόσφαιρα, αλλά και ο σκοπός ιερός. Το ιστορικό Πανελλήνιο Γυναικείο Αθλητικό Σωματείο της Καλλιπάτειρας, αυτή την φορά άπλωνε τα φτερά της κοινωνικής αλληλεγγύης του στους πληγέντες από την θεομηνία στη Μάντρα Αττικής, δείχνοντας πως πρέπει πάντα απέναντι σε τέτοια σημαντικά γεγονότα να αφυπνιζόμαστε και να είμαστε ευαισθητοποιημένοι και «ενεργοί πολίτες»!
Η Πρέσβυς της Ελλάδας στο Συμβούλιο της Ευρώπης για τον Αθλητισμό, την Ανοχή και το Ευ Αγωνίζεσθαι και Πρόεδρος του Πανελληνίου Αθλητικού Σωματείου Γυναικών “Καλλιπάτειρα” Κατερίνα Παναγοπούλου, αποτελώντας η ίδια πρότυπο ενεργού πολίτη και αστείρευτης δοτικότητας στο πλαίσιο της κοινωνικής αλληλεγγύης, εντυπωσίασε όλους με την ολιγόλεπτη, απλή αλλά όλο ουσία ομιλία της!
Είναι μια κίνηση που ξεκινάμε από τη Θεσσαλονίκη, είπε, ώστε να βοηθήσουμε τους πληγέντες στη Μάντρα Αττικής. Είναι μια κίνηση για να ενεργοποιήσουμε τα 3.500 μέλη μας στην Ελλάδα ώστε να συνδράμουμε όπου υπάρχει ανάγκη, κατέληξε η κυρία Παναγοπούλου, προτρέποντας όλους να κάνουν δράσεις αλληλεγγύης γιατί, όπως είπε, με τέτοιες δράσεις αξίζει να ζει κανείς.
Μετά την δυναμική συντονίστρια του παραρτήματος « Καλλιπάτειρας» Θεσσαλονίκης Κούλα Γιανακίδου, η οποία πήρε τον λόγο και ευχαρίστησε την κυρία Παναγοπούλου λεγοντάς της πως με το παράδειγμά της εμπνέει τους ανθρώπους, «τον λόγο» πήραν και οι αγαπημένοι καλλιτέχνες, ο Τάκης Ζαχαράτος και οι Deevibes, που έδωσαν ρεσιτάλ ερμηνείας και ανέβασαν στα ύψη το κέφι των παρευρισκομένων!
Μια μεγάλη δόση ζωντάνιας και φρεσκάδας πλημμύρισε την ατμόσφαιρα, που έκανε όλο τον κόσμο να «ελαφρύνει» να ανέβει στην αυτοσχέδια πίστα και να χορεύει με τους δημοφιλείς καλλιτέχνες! Είναι γνωστή η Θεσσαλονίκη για τα νυχτερινά της ξεφαντώματα, αλλά δεν μπορούσα να φανταστώ πως αυτή τη φορά το ξεφάντωμα θα το φέρναμε εμεις από την Αθήνα και μάλιστα σε ένα απλό bar restaurant!
Ο Τάκης Ζαχαράτος δεν χρειάζεται συστάσεις, τον γνωρίζουμε όλοι μας: Είναι μοναδικός, οι μιμήσεις του είναι ανεπανάληπτες, σκορπά ασύστολα γέλιο! Όσο για τους Deevibes, πρόκειται για ένα νεανικό συγκρότημα ταλαντούχων, όμορφων και με ήθος παιδιών του Dominik Stars και της Εβελίνας Τζιώρα, με φρέσκο ήχο pop, trap και rnb σε συνδυασμό με υπέροχα φωνητικά και up-tempo ενορχήστρωση και με σύγχρονη οπτική! Είμαι σίγουρη ότι ήρθαν για να μείνουν και αξίζει να ανέβουν πολύ ψηλά και είμαι σίγουρη πως θα το καταφέρουν!
Την επόμενη ημέρα μου στη Θεσσαλονίκη είχα μόνο λίγες ώρες, οπότε δεν είχα την πολυτέλεια του χρόνου να επισκεφτώ τα μέρη που ήθελα.Ετσι αρκέστηκα στα περίφημα «Λαδάδικα»: Πολύ ατμοσφαιρική cult γειτονιά δίπλα στο λιµάνι, µε τα πλακόστρωτα καλντερίµια και τα διώροφα κτίρια, όπου μέχρι το 1917 διεξαγόταν όλο το χονδρεµπόριο, ενώ πολλοί λαδέµποροι διατηρούσαν εκεί τα µαγαζιά τους -εξού και το όνοµά της. Μετά το σεισµό του 1978 η γειτονιά έπεσε σε παρακμή, αλλά το 1985 η συνοικία ανακηρύχθηκε διατηρητέα και το 1990 µπήκε σε πρόγραµµα ανάπλασης. Σήμερα τα παλιά λαδάδικα και τα κακόφημα σπίτια έχουν δώσει τη θέση τους κυρίως σε µεζεδοπωλεία, µπαράκια και clubs, αποκτώντας την αίγλη που τους αξίζει. Σε ένα από αυτά τα μεζεδοπωλεία στα « Λαδάδικα» απόλαυσα υπέροχες τοπικές γεύσεις, κάποιες από αυτές με ιδιαίτερες όχι μόνο γεύσεις αλλά και ονόματα, όπως «Πασσά κεφτέ», « Τας καπαμά», κρέας με κυδώνι με υπέροχη γλυκόξινη γεύση, σουρβά (ποντιακή σούπα με «Κορλίρας», δηλαδή αποφλοιωμένο μαλακό σιτάρι αλεσμένο με νερό), ιβριστό (ποντιακά προψημένα ζυμαρικά προϊόντα οικιακής οικοτεχνίας), τσιρονόπιτα Λαγκαδα (ψάρια της λίμνης με λαχανικά) και τα αγαπημένα μου σουτζουκάκια σμυρνέικα!
Οι « Deevibes» ίσα που πρόλαβαν να επισκεφθούν τις περίφημες «Ομπρέλες», ένα υπέροχο και ασυνήθιστο εικαστικό έργο, ύψους 13 µέτρων, από ανοξείδωτο χάλυβα, που βρίσκεται στο πλακόστρωτο της νέας παραλίας και που φιλοτέχνησε ο Γιώργος Ζογγολόπουλος µε αφορµή την ανάδειξη της Θεσσαλονίκης σε «Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης» το 1997.
Τόσα πολλά μέσα σε τόσες λίγες ώρες! Γιατί δυστυχώς στη Θεσσαλονίκη καθήσαμε λιγότερο από 24 ώρες, αφού ήρθε γρήγορα η ώρα της επιστροφής… Με ανάμεικτα συναισθήματα: Πλούτο εντυπώσεων, αναμνήσεων και συναισθημάτων, αλλά και με μια γλυκόπικρη γεύση που έχεις πάντα όταν αποχωρίζεσαι τόπους, ανθρώπους ή πράγματα που αγαπας… Με μια γκρίζα μελαγχολία που την χρωμάτιζε μόνο η λαχτάρα που είχα να δω τα παιδιά μου, που μου έλειπαν τόσο πολύ λες και ήμουν μήνες από μακρυά τους…
Έφυγα λοιπόν από το «Makedonia Palace», αναχώρησα από το αεροδρόμιο « Μακεδονία»…,αλλά η λέξη Μακεδονία, που έχει γίνει το μήλο της έριδος δεν έπαψε να αντηχεί στα αφτιά μου και στη συνείδηση μου, όπως και στις συνειδήσεις όλων των Ελλήνων… Από τότε που επέστρεψα στην Αθήνα πέρασαν μόνο λίγες μέρες και δυστυχώς η γιορταστική και χαρούμενη Θεσσαλονίκη που είχα επισκεφθεί πριν λίγο καιρό δεν έχει καμμιά σχέση με την Θεσσαλονίκη του σήμερα, την πόλη όπου προσφατα μια μεγάλη λαοθάλασσα από πολίτες , διαδήλωνε τη μη χρήση του όρου «Μακεδονία» στην ονομασία της γειτονικής χώρας.«Διαδηλώστε αδέλφια μου, τόνισε προσφατα ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Ανθιμος, την μεγάλη αλήθεια, την μαρτυρία της ιστορίας, το τραγούδι των φονευθέντων ηρώων μας, τους ψαλμούς των μοναστηριών, της ιστορίας του αληθέστατο μήνυμα: Ότι, δηλαδή η Μακεδονία ήταν και είναι πατρίδα και λίκνο των Ελλήνων, και όπου Μακεδονία ίσον Ελλάδα και όπου Ελλάδα ίσον Μακεδονία». Θα ήθελα να κλείσω αυτό το αφιέρωμα με τα παραπάνω λόγια του μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Άνθιμου και με τους παρακάτω στίχους του μοναδικού Βασίλη Τσιτσάνη, επειδή πράγματι νοσταλγώ τα μαγικά βράδια της όμορφης, γλυκιάς Θεσσαλονίκης, που είναι το καμάρι της καρδιάς μου: «Είσαι το καμάρι της καρδιάς μου Θεσσαλονίκη όμορφη γλυκιά κι αν ζω στην ξελογιάστρα την Αθήνα για σένα τραγουδώ κάθε βραδιά Ω! όμορφη Θεσσαλονίκη Ω! τα μαγικά σου βράδια νοσταλγώ»