«Η μουσική ξεκινάει εκεί που ο λόγος σταματάει. Αυτό είναι αλήθεια, αλλά παρ’ όλο που η μουσική είναι κάτι πολύ μεγάλο για να συζητηθεί, μπορεί πάντα να υπηρετείται και να εκτιμάται με ταπεινότητα. Το τραγούδι, για μένα, δεν είναι μια πράξη περηφάνιας, αλλά απλώς μια απόπειρα να ανέλθω σε εκείνα τα ύψη, όπου τα πάντα είναι αρμονία.»
Μαρία Καλλας
Με αφορμή τα 40 χρόνια από τον θάνατό της διάσημης υψιφώνου και γνωστής παγκοσμίως ως “ντίβας της όπερας” Μαρίας Καλλας , τη ΔΕΥΤΕΡΑ 15 ΜΑΙΟΥ 2017 στις 19.30 ΘΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑΣΤΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ Α.Ε., ΤΟΝ ΠΡΟΕΔΡΟ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, κ. ΠΡΟΚΟΠΙΟ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟ , Η ΕΚΘΕΣΗ «ΜΑΡΙΑ ΚΑΛΛΑΣ: Ο μύθος ζει», μια μοναδική έκθεση με περισσότερα από διακόσια προσωπικά αντικείμενα της Μαρίας Κάλλας, πολλά απο τα οποια προέρχονται από τη σπουδαία συλλογή του συλλέκτη Νίκου Χαραλαμπόπουλου.
Χρυσή καδένα την οποία ο Αριστοτέλης Ωνάσης είχε διαρκώς περασμένη στον λαιμό του, όπου επικρέμονταν χρυσό μενταγιόν με την Παναγία και χρυσός κόφτης πούρων, δώρα της Κάλλας προς αυτόν.
Η όπερα, σύνθεση πολλών τεχνών, είναι η προσπάθεια της αναγέννησης να αναδημιουργήσει το είδος της αρχαίας αττικής τραγωδίας. Ορόσημα σε αυτή την προσπάθεια, οι μεγάλοι συνθέτες Monteverdi, Gluck και Wagner, που αναβάπτισαν την όπερα της εποχής τους στα νάματα της τραγωδίας. ​Καμία προσωπικότητα, στον 20ό αιώνα, δεν προσέφερε τόσα προς αυτή την κατεύθυνση, όσο η μεγάλη λυρική καλλιτέχνις, Μαρία Καλογεροπούλου, γνωστή στα πέρατα της γης ως Μαρία Κάλλας. Ως φόρο τιμής στη διασημότερη Ελληνίδα της σύγχρονης εποχής, που έφυγε πριν από 40 χρόνια, πρόωρα, από τη ζωή, το Ίδρυμα Θεοχαράκη παρουσιάζει μια μοναδική έκθεση με περισσότερα από διακόσια προσωπικά αντικείμενα της Μαρίας Κάλλας, δημιουργώντας μια αφήγηση της ιστορίας και της προσφοράς της μοναδικής τραγωδού και λυρικής τραγουδίστριας, που υπήρξε ζωντανός μύθος και της οποίας ο μύθος ζει και αποκτά όλο και μεγαλύτερη ένταση και λάμψη.
Ο μεγαλύτερος αριθμός των αντικειμένων προέρχεται από την εντυπωσιακή ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΠΟΥΛΟΥ, μια μεγάλης συναισθηματικής αξίας συλλογή που ο συλλέκτης κατόρθωσε να συγκεντρώσει στη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών και η οποία διατρέχει τα σημαντικότερα χρόνια της ζωής της μεγάλης αοιδού: από την παρτιτούρα της Traviata , έναν από τους πρώτους μεγάλους διεθνείς ρόλους της στην ιστορική παράσταση που ανέβασε στη Σκαλα του Μιλανο το 1955 , όπου η Κάλλας, προκειμένου να αποστηθίσει ευκολότερα το ρόλο της είχε γράψει πάνω στο λιμπρέτο την ελληνική μετάφρασή του, μαζί με μέρος από το κοστούμι του ίδιου ρόλου, μέχρι το τελευταίο της κόσμημα, τον αγαπημένο της χρυσό σταυρό που φόρεσαν στη σωρό της, προκειμένου να καεί μαζί της, αλλά που τελευταία στιγμή αφαίρεσε κάποιο συγγενικό της πρόσωπο.
​Μια συλλογή που περιλαμβάνει σχετιζόμενα με την τέχνη της αντικείμενα, όπως ποστίς από τα μαλλιά της, το οποίο φόρεσε σε διάφορους ρόλους της επί σκηνής, τα γάντια της εμβληματικής Traviata του Βερντι σε σκηνοθεσία Λουκίνο Βισκόντι, παρτιτούρες, αλλά και τα βιβλία ρόλων, φορέματα από ρεσιτάλ της (μαζί και μέρος της τουαλέτας που φόρεσε στο ρεσιτάλ που έδωσε στο Ηρώδειο, μαζί με την εσάρπα της) και από τα κοσμικά πάρτι των χρόνων του Ωνάση, τσάντες, καπέλα κοσμήματα, πίνακες, έπιπλα κλπ.
Χρυσή τσάντα «Bulgari» µε διαµάντια, της δεκαετίας του ’50. Λόγω της παλαιότητάς του σχεδίου της, φέρει το παραδοσιακό λογότυπο του οίκου, γραµµένο µε ‘U’, αντί του νεότερου ‘V’. Στο εσωτερικό της, έχει χρυσό κραγιόν και πουδριέρα.
Εκτίθενται για πρώτη φορά η ταυτότητά της, το διαβατήριό της, τα μαλλιά της που χάρισε στον αγαπημένο της μπάτλερ, το πιστοποιητικό θανάτου της, το πρώτο της αυτόγραφο που υπέγραψε σε ηλικία 15 ετών μαζί με το τελευταίο της αυτόγραφο που υπέγραψε την παραμονή του θανάτου της, η ατζέντα της με ιδιόχειρα γραμμένες τις διευθύνσεις και τηλέφωνα όλων των προσωπικοτήτων που σχετιζόταν, άλμπουμ με πολλές προσωπικές της φωτογραφίες, καθώς και επιστολές του αρχείου της από γνωστούς μαέστρους και σκηνοθέτες που συνεργάστηκε, αλλά και πρόσωπα που συναναστράφηκε, όπως η Γκρέης Κέλλυ, η Δούκισσα του Ουίνδσορ, ο Λώρενς Ολίβιε κλπ.
Το πρώτο αυτόγραφο της Μαρίας Κάλλας. Η φωτογραφία αυτή της 15άχρονης τότε Μαριάννας Καλογεροπούλου είχε αφιερωθεί στην πρώτη της δασκάλα τραγουδιού στην Ελλάδα, Μαρία Τριβέλλα, με το ακόλουθο κείμενο διατυπωμένο με ευγνωμοσύνη: “Στην αγαπημένη μου δασκάλα στην οποία οφείλω τα πάντα”. Το αυτόγραφο αυτό της Κάλλας, δημοσιευμένο ευρύτατα σε πλείστες όσες βιογραφίες και άρθρα, αποτελεί την πρώτη σωζόμενη ιδιόχειρη μαρτυρία της Κάλλας, και δείχνει την αποφασιστικότητα και την αυτοπεποίθηση της νεαρής Μαριάννας Καλογεροπούλου στην επίτευξη των καλλιτεχνικών της φιλοδοξιών, μια που είναι μάλλον ασυνήθιστο για μια νεαρή μαθήτρια να υπογράφει αυτόγραφα.
Τέλος, εκτίθενται και αρκετά ενθυμήματα της ίδιας της Κάλλας, όπως ένα μαντήλι της μεγάλης σοπράνο του προηγούμενου αιώνα Μαρίας Μαλιμπράν, την οποία θαύμαζε η Κάλλας, το αγαπημένο φλυτζάνι του Αριστοτέλη Ωνάση, αντικείμενα από τη θαλαμηγό του “Χριστίνα”, προγράμματα από παραστάσεις κλπ.
Πορτραίτο ελαιογραφία της Κάλλας, από τον ιταλό ζωγράφο Vandini, βασισμένο σε φωτογραφικό πορτραίτο της. Ο πίνακας αυτός αποτελεί το πρώτο πορτραίτο – από τα 7-8 που διέθετε η Κάλλας– και κοσμούσε, τόσο το σπίτι της στο Μιλάνο, όσο και τα επόμενα. Συνοδεύεται από καλλιτεχνική φωτογραφία της Κάλλας στην οποία πιθανότατα βασίστηκε ο ζωγράφος που το φιλοτέχνησε.
Την έκθεση συμπληρώνουν η περούκα της Μήδειας, η γούνα της και προσωπικές φωτογραφίες και επιστολές από την Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων.
Γκρι ετόλ από µινκ, µε µανίκια. Η Κάλλας φορούσε σχεδόν πάντα τέτοιου είδους αξεσουάρ, προκειµένου να προστατεύεται από τυχόν κρυολογήµατα.
​Την έκθεση συνοδεύει ομότιτλος ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΜΕ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΩΝ ΦΩΤΗ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΚΑΙ ΝΙΚΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΠΟΥΛΟΥ. Ο κατάλογος περιλαμβάνει CD με τις καλύτερες άριες της Μαρίας Κάλλας, προσφορά της εταιρείας VICTORY ENTERTAINMENT.
TRAVIATA, ΛΟΝΔΙΝΟ 1958 (προτελευταία) Σε λίγο η Κάλλας θα αφήσει για πάντα το ρόλο. Διευθύνει ο Nicola Rescigno.
Οι επισκέπτες θα έχουν τη δυνατότητα, μέσα από την εφαρμογή ξενάγησης Clio Muse APP, ΝΑ ΠΕΡΙΗΓΗΘΟΥΝ ΨΗΦΙΑΚΑ στην έκθεση και να γνωρίσουν τη Μαρία Κάλλας μέσα από ΑΓΝΩΣΤΕΣ , στο ευρύ κοινό, ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΗ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ. Η εφαρμογή είναι διαθέσιμη δωρεάν σε Android και iOS συσκευές. ()
TURANDOT, 1957 Τελευταίο έργο του Puccini-έμεινε ημιτελές. Διαφημιστικό της ηχογράφησης στη Scala με Serafin. Η Κάλλας φωνητικά δεν έχει σχέση με την παλιά Turandot. Σημαντικό ότι βρίσκεται δίπλα της η Ε. Schwarzkopf – μοναδική συνεύρεση των δύο μέγαλων καλλιτεχνών.
​Ευχαριστίες απευθύνει το Ίδρυμα Θεοχαράκη στο Νίκο Χαραλαμπόπουλο, στο Δήμαρχο Αθηνών, Γ. Καμίνη και το Γενικό Διευθυντή της Τεχνόπολης, Κ. Μπιτζάνη για την εμπιστοσύνη τους, καθώς και στο Διευθύνοντα Σύμβουλο της VICTORY ENTERTAINMENT, Κ. Σάκκαρη.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚΘΕΣΗΣ: ΦΩΤΗΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ, ΝΙΚΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΠΟΥΛΟΣ
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 15 Μαΐου – 29 Οκτωβρίου 2017
Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη, Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή: 10:00-18:00 Πέμπτη: 10:00-20:00 (Οκτώβριος-Μάιος)
Βασ. Σοφίας 9 και Μέρλιν 1, GR-10671, Αθήνα.
T: +30-210-3611206, F: +30-210-3611380, E: [email protected]
www.thf.gr