Η προικισμένη ζωγράφος και χαράκτρια, χρησιμοποιώντας με απαράμιλλη μαεστρία τον παραδοσιακό τρόπο χειροποίητης μεταξοτυπίας έχει αναγνωριστεί διεθνώς ως μία από τις ελάχιστες καλλιτέχνιδες που έχουν φτάσει με ανάλογη τεχνική στα υψηλά επίπεδα ποιότητας που βλέπουμε σε όλες τις ατομικές της εκθέσεις.
Η πλούσια εικαστική της παραγωγή, που παρουσιάζεται στο Μουσείο Μπενάκη, συγκροτείται από δύο κύριες ομάδες έργων. Στην πρώτη εντάσσονται αφηρημένες ζωγραφικές συνθέσεις από τη διαμονή της στο Λονδίνο κατά τη δεκαετία του 1960, ενώ στη δεύτερη, μετά το 1970 και την οριστική της εγκατάσταση στην Ελλάδα, παρουσιάζονται έργα με παραστατικά θέματα και οι περίφημες χειροποίητες μεταξοτυπίες της. Παράλληλα, ευδιάκριτες είναι και οι θεματικές ενότητες που συνιστούν την αναδρομική έκθεση της δημιουργού: τα αφηρημένα θέματα της εποχής του Λονδίνου, όπου επικρατούν τα πλούσια χρώματα με ανάγλυφη πάστα, οι θαλασσογραφίες και τα ιστιοφόρα σκάφη, οι συνθέσεις με πουλιά, άνθη και πεταλούδες, τα αντιπολεμικά θέματα και τα θέματα για την κλιματική αλλαγή, τα αστικά και βιομηχανικά τοπία.
Χαρακτηριστικά των έργων της Ίριδας Ξυλά Ξαναλάτου αποτελούν η αισθητική ευφορία και η λεπτή ισορροπία. Οι δημιουργίες της εκπέμπουν αισιοδοξία, σε πνεύμα αφαιρετικό, με καθαρές και εύγλωττες προσεγγίσεις, που τις συνδέει εσωτερικός ρυθμός. Στα χαρακτικά της το ένα πλαίσιο διαδέχεται το άλλο δημιουργώντας βάθος και διαφάνεια. Τα χρώματα στα έργα της είναι εντυπωσιακά, το ύφος λιτό, τα σχήματα καθαρά. Στο πλαίσιο της έκθεσης θα παρουσιαστεί, επίσης, υλικό από το προσωπικό αρχείο της Ίριδας Ξυλά Ξαναλάτου από τις εγχώριες και διεθνείς εκθέσεις του έργου της.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚΘΕΣΗΣ: Σωκράτης Λούπας, ιστορικός τέχνης. ΞΕΝΑΓΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ θα πραγματοποιηθούν από τον επιμελητή της έκθεσης, ιστορικό τέχνης, Σωκράτη Λούπα, καθώς και από την ίδια την καλλιτέχνιδα, Ίρις Ξυλά Ξαναλάτου, το Σάββατο 24.02.2018, ώρα 12:00�και την Κυριακή 04.03.2018, ώρα 12:00. Η συμμετοχή στις ξεναγήσεις επιβαρύνει το εισιτήριο της έκθεσης (€ 7, € 3,5) κατά € 2. Την έκθεση συνοδεύει εικονογραφημένος κατάλογος στα ελληνικά και αγγλικά, την επιμέλεια του οποίου έχει ο Σωκράτης Λούπας.
Η Ίρις Ξυλά Ξαναλάτου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1941 αλλά μεγάλωσε και σπούδασε στην Αγγλία, στο Εκπαιδευτικό Ινστιτούτο Froebel του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, όπου και ειδικεύτηκε στη ζωγραφική και τη χειροποίητη μεταξοτυπία. Έχει παρουσιάσει τη δουλειά της σε περίπου 200 ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ έχει πραγματοποιήσει και 28 ατομικές στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας, στη Ρώμη, στην Οξφόρδη και τη Λευκωσία. Έχει εκπροσωπήσει τη χώρα σε μεγάλες διεθνείς εκθέσεις και έχει επανειλημμένα τιμηθεί με διεθνείς διακρίσεις, όπως το Αργυρό Μετάλλιο της Πόλης του Παρισιού το 1998, και με άλλα σημαντικά διεθνή βραβεία στη Μαδρίτη, την Αθήνα και το Τόκυο. Οι πιο πρόσφατες συμμετοχές της ήταν στη Διεθνή Μπιενάλε Χαρακτικής του Γκουανλάν το 2011 στην Κίνα, όπου και απέσπασε το Μεγάλο Βραβείο, στη Διεθνή Μπιενάλε Χαρακτικής στο Τόκυο (2011, 2015), όπου επίσης βραβεύθηκε, σε Διεθνείς Εκθέσεις Χαρακτικής στη Βαρκελώνη (1995–2015) και σε έκθεση στο μουσείο της Μόσχας με τίτλο «Απόψεις της Αθήνας από σύγχρονους Έλληνες Ζωγράφους» (2007). Το 2014 επιλέχτηκε από την Κομισιόν ως μια από τους 6 καλλιτέχνες που εκπροσώπησαν την Ελλάδα σε έκθεση στο Λουξεμβούργο, με αφορμή την προεδρία της χώρας στην Ε.Ε.. Έργα της εκτίθενται μόνιμα σε Μουσεία, Οργανισμούς, δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές σε όλο τον κόσμο, στην Ελληνική Πρεσβεία του Λονδίνου, στο Δημαρχείο Αθηνών, στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, στο Βρετανικό Συμβούλιο στην Αθήνα, στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στην Ανκόνα της Ιταλίας, στο Tama Art University στο Τόκιο και στο Samika Art Museum στην Οκινάουα της Ιαπωνίας. Είναι μέλος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος, στο οποίο διετέλεσε μέλος του σώματος κριτών, μέλος της Ένωσης Ελλήνων Χαρακτών, ενώ διετέλεσε επί εικοσαετία Πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Γυναικείας Μορφωτικής Ομοσπονδίας. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.
