Λάτρης της Ελλάδας, της Αθήνας και της Ακρόπολης, την οποία επισκεπτόταν πολύ τακτικά, ενίοτε και με τον έρωτα της ζωής του την Jeanne Moreau, ο κορυφαίος σχεδιαστής Pierre Cardin (Pietro Costante Cardini), που «έφυγε» πριν λίγες μέρες από τη ζωή, είχε φιλικές σχέσεις με τον Ωνάση (για την Ολυμπιακή είχε σχεδιάσει και τα κοστούμια), με τη Μαρία Κάλλας, τη Μελίνα Μερκούρη, τη Νάνα Μούσχουρη και την γενική πρόξενο της Ακτής του Ελεφαντοστού και Πρόεδρο της Ελληνικής Δράσης Αφρικής, την Μέρω Κεσεσίογλου.
Η μούσα του Pierre Cardin Maryse Gaspard, η Μέρω Κεσεσίογλου και ο Pierre Cardin σε φιλανθρωπικό défilé στην Ελλάδα
Μάλιστα η κυρία Κεσεσίογλου ήταν επιστήθια φίλη του, μια που τον φιλοξενούσε κάποιες φορές στην Αθήνα, ή εφιλοξενείτο από αυτόν όταν πήγαινε στο Παρίσι.
Μέρω Κεσεσίογλου, Pierre Cardin
Αξίζει επίσης να αναφερθεί πως ο κορυφαίος σχεδιαστής είχε υποστηρίξει και φιλανθρωπικές εκδηλώσεις που είχε διοργανώσει η Πρόξενος του Ελεφαντοστού, για να ενισχύσει φτωχά παιδάκια της Αφρικής, όπως το 1990 που είχε έρθει για την επίδειξη που διοργάνωσε η κυρία Κεσεσίογλου στο περιστύλιο του Ζαππείου.
Pierre Cardin, Σίσσυ Παπαγεωργίου
Τότε μάλιστα ο σχεδιαστής είχε φιλοξενηθεί από την κυρία Ειρήνη Βασιλόπουλου, ιδιοκτήτρια του φημισμένου για τη θέα του ξενοδοχείου St.George Lycabettus, στο οποίο δημιουργήθηκε ειδική σουίτα που πήρε το όνομα του σχεδιαστή, η καλαίσθητη σουίτα «Pierre Cardin».
Η σουίτα «Pierre Cardin» στο ξενοδοχείο St.George Lycabettus
Ο Pierre Cardin γενικά δεν ήταν «κακομαθημένος», δεν είχε ποτέ καμμιά ιδιαίτερη απαίτηση από τα ξενοδοχεία που έμενε και ζητούσε πάντα ένα standard δωμάτιο, παρά τη μεγάλη περιουσία που είχε δημιουργήσει.
Μίμης Πλέσσας, Λουκίλα Καρρέρ-Πλέσσα, Pierre Cardin
Λάτρευε να ανεβαίνει στην Ακρόπολη για να θαυμάζει την Αθήνα από ψηλά, ενώ η πατροπαράδοτη ελληνική κουζίνα ήταν η μεγάλη αδυναμία του, αν και πρόσεχε πολύ τη διατροφή του και την υγεία του, ζώντας γενικά σαν ασκητής.
Αλεξάνδρα Φιλιπίδη, Σίσσυ Παπαγεωργίου, Pierre Cardin
Σαν άνθρωπος δεν ήταν καθόλου σνομπ, αντίθετα ήταν απλός, ταπεινός και καταδεκτικός, με διάθεση για προσφορά και φιλανθρωπία, με αγάπη στον συνάνθρωπο και στη γυναίκα, που ήθελε να την απελευθερώσει από το συντηρητικό ντύσιμο, στα δε μοντέλα του συμπεριφερόταν με ευγένεια και στοργή, σαν πατέρας, ξεχωρίζοντας πάντα για τους τρόπους του, αλλά και για το κλασσικό, απλό και σικάτο ντύσιμό του.
Jeanne Moreau, Pierre Cardin
Αξίζει να αναφερθεί πως την Maryse Gaspard, διευθύντρια του οίκου του και μούσα του από τα 16 της μέχρι τα 66 της χρόνια που είναι σήμερα, δεν την αντικατέστησε ποτέ!
Η Maryse Gaspard, η διάσημη Γαλλίδα ηθοποιός Cyrielle Claire και η Αλίς Δικαίου στο επίσημο γεύμα που διοργάνωσε ο Pierre Cardin για να ευχαριστήσει την κυρία Δικαίου για την επιτυχία δύο του εκδηλώσεων στην Αθήνα, στο Παρίσι στο γνωστό Restaurant Marigny έναντι του Theatre Marigny, όπου όμως δεν μπόρεσε να παραβρεθεί για λόγους υγείας
Είχε επισκεφτεί την Ελλάδα για να επιμεληθεί ο ίδιος προσωπικά τα ντεφιλέ του και τις θεατρικές παραστάσεις, που είχε σκηνοθετήσει και για τις οποίες σχεδιάσει τα κοστούμια.
Σίσσυ Παπαγεωργίου, Pierre Cardin
Παρίστατο επίσης ο ίδιος στις πρόβες δίνοντας προσωπική καθοδήγηση και δεν αποχωρούσε αν δεν ήταν σίγουρος για το αποτέλεσμα που ήθελε να είναι τέλειο!
Μέρω Κεσεσίογλου, Pierre Cardin
Μόνο ανυπέρβλητοι λόγοι υγείας δεν του επέτρεψαν να επισκεφθεί την Ελλάδα.
Μια φορά που δεν μπόρεσε να έρθει στο «πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέι», έστειλε στους συντελεστές της παράστασης ένα ζωντανό βίντεο από το κρεβάτι του, ντυμένος με το σακάκι που είχε το παράσημο της Λεγεώνας της τιμής, με το οποίο είχε τιμηθεί, λέγοντας σχεδόν απολογούμενος:
«Bonsoir, je n’ai pas pu venir Athenes, excusez moi mais jambes sont enflé j’espère pouvoir venir dans le futur Athenes que j’aime tant»
Το 2016, όταν είχε διοργανώσει η Μέρω Κεσεσίογλου και το Προξενείο της Ακτής Ελεφαντοστού μια φιλανθρωπική βραδιά στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετάνια», με την επιμέλεια της Αλίς Δικαίου, η οποία σκηνοθέτησε την παρουσίαση της ιστορικής συλλογής του, ο κορυφαίος σχεδιαστής πάλι δεν μπόρεσε να παρευρεθεί για λόγους υγείας, μια που τότε ήταν ήδη 94 χρονών.
Η Αλίς Δικαίου, η Maryse Gaspard και η Μέρω Κεσεσίογλου στη φιλανθρωπική επίδειξη μόδας το 2016 στην Ελλάδα, όπου ο Pierre Cardin δεν κατάφερε να παραστεί για λόγους υγείας
Πρωτοπόρος, τολμηρός, εμπνευσμένος, ανακαινιστής της μεταπολεμικής γαλλικής υψηλής ραπτικής, ο Pierre Cardin που έκανε μια σειρά φουτουριστικών συλλογών, ξεκίνησε την πρώτη σειρά ανδρικών ενδυμάτων και έβαλε το όνομά του σε πολλά προϊόντα, πέθανε πριν λίγες μέρες στο αμερικανικό νοσοκομείο στο Neuilly-sur-Seine, σε ηλικία 98 ετών. Ήταν ευρέως γνωστός για το avant-garde στυλ του και για τα διαστημικά σχέδιά του. Προτιμούσε τα γεωμετρικά σχήματα και μοτίβα και ήταν πρωτοπόρος στη unisex μόδα, πειραματιζόμενος μερικές φορές
«Χάρη στην έτοιμη ένδυση υπάρχω σήμερα. Δεν είναι ντροπή να αφήνεις τα χρυσά σαλόνια και να βγαίνεις στους δρόμους» , «Η προσέγγισή μου είναι σαν γλύπτης: πρώτα δημιουργώ σχήματα και προσπαθώ να ταιριάξω το σώμα», «Εμπιστεύομαι τον εαυτό μου δημιουργώντας, σαν ζωγράφος ή γλύπτης» και «Είχα πάντα το μυαλό μου στο μέλλον. Πάντα δημιουργούσα για νέους ανθρώπους» είναι κάποιες από τις φράσεις-τοποθετήσεις του σχεδιαστή που χάραξαν λαμπρά την επαγγελματική του διαδρομή!
Μέχρι το τέλος, ο σχεδιαστής ενδιαφερόταν για τη μόδα, η οποία παρέμεινε το «ναρκωτικό» του, όπως αποδεικνύεται και από την πολυτελή μπουτίκ γυναικείων ενδυμάτων που εγκαινιάστηκε στα τέλη του 2017 στη rue Royale.
«Είναι κίνδυνος η μόδα να παράγει αδιάκοπα. Εγώ, έχω ένα αναγνωρίσιμο στυλ που φέρει την υπογραφή μου, δεν μπορεί όμως το ίδιο να ειπωθεί και για τους άλλους», είχε πει με την ειλικρίνεια που τον χαρακτήριζε.
Από το μαύρο κοστούμι με τον γιακά «Μάο» των Beatles μέχρι τα μικρά φορέματα με φερμουάρ – που επιδείκνυαν την ελευθερία της γυναίκας ταυτόχρονα με μια αισθητική pop art-, οι “φουτουριστικές” εμπνεύσεις του Pierre Cardin έχουν σφραγίσει για καιρό τις τάσεις της παγκόσμιας μόδας.
Ο Pierre Cardin συνέβαλε κυρίως με τον André Courrèges και τον Paco Rabanne στην αναβίωση της υψηλής ραπτικής στη μεταπολεμική Γαλλία. «Είχα πάντα το μυαλό μου στο μέλλον. Πάντα δημιουργούσα για νέους ανθρώπους», είχε πει ο κορυφαίος σχεδιαστής, γιος Ιταλών μεταναστών, του οποίου το ύφος ένδυσης ενσωμάτωσε την ουτοπία της δεκαετίας του ’60, εμπνευσμένη από την κατάκτηση του διαστήματος.
Γεννημένος στις 2 Ιουλίου 1922 στο Sant’Andrea di Barbarana στη Βενετία από γονείς γεωργούς και το τελευταίο από τα επτά παιδιά τους, ο Pietro Costante Cardini μεγάλωσε στη Γαλλία όπου η οικογένειά του διέφυγε από τον φασισμό, όπως και οι ηθοποιοί Yves Montand ή Serge Reggiani
«Είμαι παιδί των προαστίων. Έγινα Pierre Cardin» είχε πει κάποια στιγμή συμπληρώνοντας: «Αν έπρεπε να ξεκινήσω ξανά, θα το έκανα ξανά με μεγάλο ενθουσιασμό.»
Ο Pierre Cardin ξεκίνησε στα 14 του με έναν ράφτη στο Saint-Etienne πριν εισέλθει, το 1944 στο Παρίσι, στο διάσημο οίκο Paquin, όπου σχεδίασε τα κοστούμια και τις μάσκες για την ταινία Beauty and the Beast (1946), του Jean Cocteau – τότε με την Elsa Schiaparelli, την παριζιάνα μοδίστρα ιταλικής καταγωγής που είχε φίλους μεταξύ άλλων τον Salvador Dali και τον Alberto Giacometti.
Το 1947, ο Pierre Cardin ήταν ο πρώτος υπάλληλος του Christian Dior, ο οποίος μόλις είχε ανοίξει τον οίκο μόδας του στο Παρίσι. Σε αυτή την περίοπτη θέση, καυχιόταν ότι συμμετείχε στη δημιουργία του σακακιού με λεπτή μέση που κέρδισε τις εντυπώσεις.
Τρία χρόνια αργότερα, το 1950, ίδρυσε το δικό του οίκο (στο 10, rue Richepanse, σήμερα rue du Chevalier-de-Saint-George, στο 8ο διαμέρισμα του Παρισιού) και έκανε την επανάσταση στην υψηλή ραπτική με τις αφηρημένες κυκλικές του σιλουέτες, τα γλυπτά σχήματα και τα νέα υφάσματα, όπως βινύλιο της σειράς «Cosmocorps» ή ψεύτικη γούνα που θα προκαλέσει σκάνδαλο. Τα ρούχα του είναι επίσης εντυπωσιακά για τα χρώματα και τα μοτίβα τους που δανείζονται από την pop art. «Η προσέγγισή μου είναι σαν γλύπτης: πρώτα δημιουργώ σχήματα και προσπαθώ να ταιριάξω το σώμα», είχε πει.
Από την αρχή, ο τολμηρός σχεδιαστής, με τον André Courrèges, ενσαρκώνει τη μεταπολεμική ενδυματολογική αναβίωση για μια νεολαία σε πλήρη άνθιση που ήταν πρόθυμη για νέα πράγματα. Αλλά σε αντίθεση με τον φίλο και τον αντίπαλό του, ο Pierre Cardin θα εδραιωθεί σταθερά στο πνεύμα των καιρών εκδημοκρατίζοντας την προσφορά του.
Η Άλις Δικαίου με την κόρη της Χριστίνα Estelle Φωτογραφίζονται στο Παρίσι στην μπουτίκ του Pierre Cardin στο Παρίσι στο Faubourg St Honoré για την ιστορική συλλογή οπτικών
Το 1962, ήταν ο πρώτος που τολμούσε να προσφέρει κομμάτια από τη συλλογή του σε ένα παρισινό πολυκατάστημα, το «Le Printemps». «Πίστευα πολύ στη μαζική παραγωγή, εξήγησε. Χάρη στην έτοιμη ένδυση υπάρχω σήμερα. Δεν είναι ντροπή να αφήνεις τα χρυσά σαλόνια και να βγαίνεις στους δρόμους».
Εκείνη την εποχή, επικρίθηκε έντονα από το Chambre Syndicale de la Couture και αναγκάστηκε να παραιτηθεί. Τρία χρόνια αργότερα, θα εκλεγεί πρόεδρος.
Καλοσυντηρημένος λόγω της σωματικής του διάπλασης, ο κορυφαίος σχεδιαστής ήταν επίσης ένας από τους πρώτους αγαπημένους του jet-set, μετά τον σοσιαλιστή Paul Poiret τη δεκαετία του 1930. Δημιούργησε τα κοστούμια των Salvador Dali, La Bégum, Rita Hayworth ή Dior.
Η μούσα του δεν ήταν άλλη από την ηθοποιό Jeanne Moreau, με την οποία θα έχει μια παθιασμένη σχέση για τέσσερα χρόνια.
Η ηθοποιός φοράει τα ρούχα του στις ταινίες Truffaut ή Losey και ακόμη και κάτω από τον τρούλο της Ακαδημίας Καλών Τεχνών, όπου εξελέγη το 2000.
Το 1974, ο Cardin είναι 50 ετών και γνωρίζει την καταξίωση ως εξώφυλλο του περιοδικού Time.
Αλλά ο Pierre Cardin εντυπωσιάζει ακόμη περισσότερο με την περιπετειώδη και εικονοκλαστική του πλευρά. Το 1960, ήταν ο πρώτος σχεδιαστής που ξεκίνησε μια συλλογή ανδρικών ενδυμάτων: μια υπέροχη πρώτη που είχε παρουσιάσει 250 φοιτητές από πανεπιστήμια του Παρισιού. Ταυτόχρονα, κυκλοφόρησε στη γυναικεία μόδα του στις πασαρέλες το πρώτο μοντέλο της Αυτοκρατορίας του Ανατέλλοντος Ήλιου που έχει δει ποτέ στο Παρίσι: Hiroko Matsumoto (1936-2003), με την οποία ερωτεύτηκε στο Τόκιο το 1957. Με αυτό το γιαπωνέζικο πρότυπο ανοίγει το δρόμο για ένα διεθνές όραμα της μόδας. Το 1978 προωθείται στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, και μετά το 1986, στη Σοβιετική Ένωση, προχωρώντας στην παρέλαση στην Κόκκινη Πλατεία.
«Ανήκω στις γενιές των χίπηδων, του Σεν Ζερμέν-ντε-Πρες, των ημερών του Μπόβοιρ, του Σαρτρ και του Γκρέκο. Είμαι «δεινόσαυρος» και όμως είμαι ο παλαιότερος σχεδιαστής μόδας στο τιμόνι του οίκου του,» είχε πει συγχαίροντας τον εαυτό του το 2004, στο τέλος ενός défilé. Πράγματι, ενώ πολλοί μικροί οίκοι μόδας πέρασαν, πριν από το έτος 2000, στα χέρια μεγάλων χρηματοδοτών, ο Pierre Cardin, συνέχισε να οδηγεί μόνος του την επιχείρησή του, και τις κατευθύνσεις και συμβουλές του έγραψε μάλιστα με το χέρι σε ένα σχολικό σημειωματάριο.
Μπροστά από το παλάτι του Elysee, στο γραφείο του με τους καταπράσινους τοίχους, γεμάτους με βιβλία, φωτογραφίες του με τον Φιντέλ Κάστρο, τον Γκάντι, τον Νέλσον Μαντέλα και ετερόκλητα αντικείμενα, ο κορυφαίος σχεδιαστής πέρασε ώρες εργασίας και σχεδίασης.
«Εμπιστεύομαι τον εαυτό μου δημιουργώντας, σαν ζωγράφος ή γλύπτης», είχε πει ο σχεδιαστής που συμπορεύτηκε με μια αυλή πιστών του, όπως η μούσα του 1970, και διευθύντρια του οίκου του η Maryse Gaspard, ή ο Jean- Pascal Hesse, επικεφαλής επικοινωνίας της ομάδας από το 1995.
Ιστορική φωτογραφία στο Παρίσι στην όπερα στο ξενοδοχείο InterContinental Paris - Le Grand, η μούσα του Pierre Cardin Maryse Gaspard με τις τρεις κόρες της Alice Δικαίου, Αλεξία βράκα, Έφη Carine βαριά, Χριστίνα Estelle
Ενώ τα πολυτελή brands άνοιξαν τα δικά τους καταστήματα στις πρωτεύουσες του κόσμου, ο Pierre Cardin άρχισε να βάζει τα αρχικά του “PC” σε γραβάτες, αναπτήρες, ταπετσαρίες ή έπιπλα, αναγάγοντας το όνομά του σε παγκόσμια μάρκα.
Ένα όνομα χακαρισμένο από κριτικούς. «Κάποιοι επαγγελματίες του χώρου με προσέβαλλαν. Είπαν ότι ήταν χυδαίο, ότι δεν θα διαρκούσα παρά τρία χρόνια », είχε πει στο Le Figaro το 2006.
Ο κορυφαίος σχεδιαστής που έγινε δισεκατομμυριούχος, σύντομα ήταν και επικεφαλής θεάτρων, συμπεριλαμβανομένου του Espace Cardin (το είχε καταφέρει από το 1970 και επέστρεψε τα κλειδιά στην πόλη του Παρισιού στις 31 Μαρτίου 2016), όπου θα εμφανιζόταν η Marlene Dietrich, του restaurant Maxim’s, στο Παρίσι, στη Νέα Υόρκη και στο Ρίο, και 2 φημισμένων σπιτιών που είχαν κατοικηθεί από επιφανείς προσωπικότητες: του κάστρου του Μαρίκου ντε Σαντ στο χωριό Lacoste (Vaucluse) όπου διοργάνωνε ένα φεστιβάλ λυρικής τέχνης και θεάτρου κάθε καλοκαίρι, και του παλατιού του Casanova στη Βενετία.
Ταυτόχρονα, το αλάθητο ένστικτο του επιτρέπει να εντοπίσει στο Jean Paul Gaultier ένα ταλέντο μόδας. Ακριβώς όπως έγινε και με τον Philippe Starck, σχεδιαστή σταρ, ο οποίος ήταν ασκούμενος στο σπίτι του, τη στιγμή που ο κορυφαίος δημιουργός σχεδίαζε πολύχρωμα έπιπλα με γεωμετρικά σχήματα, επαναστατικά για την εποχή (τα «χρηστικά γλυπτά» του-έκθεση στο Sotheby’s Paris, τον Ιανουάριο του 2018-).
Ο Pierre Cardin ήταν σίγουρος για τον εαυτό του, για το ταλέντο του, για τις επιλογές του και σφράγισε με το στυλ του τη διεθνή μόδα και μια ολόκληρη εποχή.
Η Alice Dikaiou, η Mero Kessessioglu και ο ανιψιός του και μοναδικός κληρονόμος του Rodrigo Basilicati Cardin
Στα 98 του χρόνια ο Pierre Cardin δεν έφυγε μόνο πλήρης ημερών, αλλά και πλήρης δημιουργίας και πλούσιου και πολυσχιδούς έργου, αφήνοντας δυσαναπλήρωτο κενό πίσω του…